İslam dininde en temel kavramlardan biri olan "iman ne demektir?" sorusu, Müslümanların hayatında merkezi bir öneme sahiptir. İman, Allahü teâlâ tarafından bildirilen altı esasa inanmak ve bu inancı kalple tasdik etmektir. Bu altı esas; Allah'a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe ve kadere inanmaktır. Ancak iman sadece bu esaslara inanmakla sınırlı değildir. İman aynı zamanda Muhammed aleyhisselamın Allahü teâlâ tarafından getirdiği emir ve yasakların hepsine inanmak ve inandığını dil ile ikrar etmektir. İmanın özü, kalpteki tasdik ile başlar ve davranışlara yansır. İman, sadece teorik bilgiden ibaret olmayıp, hayatın her alanına etki eden, insanın düşünce ve eylemlerini şekillendiren, dünya görüşünü belirleyen bir inanç sistemidir.
İmanın tanımı, bir şeyi içten bir şekilde kabul etme ve ona yürekten inanma, kişinin ruhsal huzurunu bulmasıdır. Derin bir bağlılık, bireyin manevi ve ruhsal gelişimi açısından son derece kritiktir. İnanç, sadece bir düşünce biçimi değil, aynı zamanda bireyin yaşamını yönlendiren bir kılavuzdur. İnanç, Peygamber Efendimizin Yüce Allah'tan getirdiği gerçekleri kabul edip onlara içten bir şekilde inanarak pekişir. Bu inanç sayesinde kişi hem içsel huzurunu elde eder hem de toplumsal değerlerle kaynaşır. İnanç, bireyin zorluklar karşısında dayanıklılığını artırarak yaşamın getirdiği zorlukları daha rahat aşmasına yardımcı olur. Bu sebeple, inanç yalnızca bir fikir değil, aynı zamanda bir yaşam biçimidir. Bu derin inanç aracılığıyla insanlar manevi bir tatmin ve huzur bulurlar.
İman, Müslümanların inanç sisteminin temel taşlarından biridir ve çeşitli şekillerde kategorize edilebilir. İman, inanılacak hususlar açısından iki ana gruba ayrılır: icmalî ve tafsilî iman. İcmalî iman, genel inançları kapsarken, tafsilî iman ise bu inançların detaylı bir şekilde açıklanmasını içerir.
Bununla birlikte, inançlar kesin kanıtlara dayanıp dayanmadığına göre iki gruba ayrılmaktadır. Bu çerçevede, taklidî inanç ve tahkikî inanç terimleri öne çıkmaktadır. Taklidî inanç, başkalarının inançlarına dayanarak kabul edilen inançları ifade ederken, tahkikî inanç, bireysel araştırma ve sorgulama sonucunda elde edilen kesin inançları temsil eder.
İman, İslam dininin temel inançlarını ifade eden bir kavramdır. İmanın özünü oluşturan “Allah'tan başka ilah yoktur. Muhammed Allah'ın Resulüdür.” sözü, Müslümanların kabul etmesi gereken temel bir ilkedir. Allah'ın varlığına ve O'ndan başka ibadet edilecek ilah olmadığına inanmayı gerektirir. İbadet, inanç temeli doğrultusunda yapılan ve Allah'a yönelen her türlü faaliyeti içerir. İslam dininin temel inanç ilkelerini kapsayan bu inanç, sadece Allah'a inanmayı değil, aynı zamanda O'nun göndermiş olduğu her şeyin gerçek olduğuna da inanmayı gerektirir. Tevhid, Allah'ın birliğini kabul etmek anlamına gelirken, şehadet bu birliği ve Resul olarak Muhammed'in önemini belirtir.